Controleren: meest gebruikte werkwoord in apotheek
NUNSPEET – Yvonne van Pijkeren werkte maar liefst 21 jaar als apothekersassistent in Heerde. Drie jaar geleden maakte ze de overstap naar de Service Apotheek aan de Colijnstraat in Nunspeet, waar ze vier dagen werkt. Haar dag begint op die dagen behoorlijk vroeg. Yvonne: ,,Ik sta om zes uur onder de douche en na het ontbijt ga ik eerst Kyra, mijn hond, voeren en knuffelen. Daarna gaan we een uur lopen. O ja, tussendoor maak ik mijn zoon nog even wakker, zodat hij op tijd op zijn werk is. Als ik terug kom met Kyra dan gaan we eerst samen een bak fruit eten. Kyra lust alle fruitsoorten en kan daar enorm van genieten. Daarna doe ik mijn werkkleding aan, drink ik nog een bakje koffie en rond tien over acht trek ik de deur achter me dicht om naar mijn werk te gaan. Mijn werkdag start doorgaans rond half negen.’’ De afwisseling vindt Yvonne het leukste onderdeel van haar beroep, vooral het contact met de klanten bevalt haar goed. ,,Die interactie met mensen moet je wel een beetje in je hebben,’’ zegt ze. Haar collega’s kunnen het niet nalaten om te zeggen dat Yvonne altijd vrolijk is en altijd lacht. Het beroep van apothekersassistent vraagt niet alleen precisie en nauwkeurigheid, maar dus ook goede communicatieve vaardigheden. Yvonne: ,, omdat we als apotheek laagdrempelig zijn, komen de mensen bij ons terecht met aken waar ze ongerust over zijn. Vooral als het merk van het medicijn verandert en er dus weer een ander doosje geleverd wordt snap ik dat dat erg vervelend is voor de client en probeer dan zo goed mogelijk uit te leggen wat de reden daar achter is. Het is voor mij een uitdaging om de mensen dan weer tevreden de apotheek uit te zien gaan.’’
Behalve het helpen van de clientèle moet er op de achtergrond ook nog het één en ander gebeuren. Er werken in totaal twaalf medewerkers in de apotheek en Yvonne is onder andere verantwoordelijk voor het maken van de werkroosters. ,,Ik moet er voor zorgen dat er altijd iemand om acht uur is als we open gaan en dat de deur om half zes weer wordt afgesloten. We hebben veel staand werk en dat is erg belastend voor je benen, dus ik probeer de taken zo gevarieerd mogelijk onder mijn collega’s te verdelen,’’ zegt ze.
Controleren is het werkwoord wat waarschijnlijk het meest gebruikt wordt in de apotheek. Yvonne: ,,Het proces van medicijnen klaarmaken houdt in dat je het recept controleert op de juiste dosering, je controleert of het medicijn geen wisselwerking heeft met andere medicijnen die aan die persoon zijn voorgeschreven, je pakt het medicijn, controleert of je het goede hebt gepakt, plakt het etiket op het doosje en dan laat je het geheel door een collega controleren. En of dat niet genoeg is controleert de computer ook of het allemaal goed is gegaan en controleert de apotheker zelf aan het einde van de dag ook nog eens alles.’’
Voor sommige patiënten is het ingewikkeld om het overzicht te bewaren over hun eigen medicatie. Het lukt dan niet meer om dagelijks de juiste medicatie op het juiste moment in te nemen. Om deze patiënten hierbij te helpen, levert de apotheek medicijnrollen, ook wel baxterrollen genoemd. De medicijnen zitten voor een bepaalde periode op een afscheurbare rol. Op zo’n baxterrol zit de medicatie per dag en moment van inname verpakt. Hierdoor kan de patiënt per moment eenvoudig zien welke medicatie hij of zij moet innemen. Dit is een grote verantwoordelijkheid voor de apotheek en dit vraagt dus om nog meer zorgvuldigheid bij het instellen van deze medicijnrol. Controle is ook hier weer het toverwoord.
De apotheek verzorgt ook de medicijnbevoorrading van een aantal zorginstellingen in Nunspeet en omgeving. Een groot deel van deze medicatie wordt ook in een baxterrol verpakt. De overige medicatie, die niet in een baxterrol kan, wordt één keer per maand door de zorginstellingen besteld en bij hen afgeleverd.
Maar liefst drie bezorgers hebben er bijna een dagtaak aan om alle medicijnen bij mensen die daar om vragen thuis te bezorgen. Yvonne: ,,De bezorgers geven de medicijnen alleen maar af, dus als er iets bijzonders is, of als mensen een medicijn voor de eerste keer krijgen, dan voer ik eerst telefonisch een zogeheten eerste uitgiftegesprek met ze.’’
In de apotheek waar Yvonne werkt wordt zoveel mogelijk gestreefd naar papierloos werken. De arts stuurt het recept digitaal door naar de apotheek en het recept moet digitaal verwerkt worden in het dossier van de cliënt. ,,Ik kan me de tijd nog herinneren dat ik de etiketten op een typemachine typte. Het behalen van je typediploma zat ook in de opleiding tot apothekersassistente. ,,Tegenwoordig heb je bijna een IT opleiding nodig,’’ lacht Yvonne.
Over opleiding gesproken: het is ook de taak van Yvonne om stagiaires te begeleiden, een taak die ze met veel plezier vervult. Yvonne: ,,Ik vind het zo leuk om die meiden wegwijs te maken en ze nieuwe dingen zelf te laten ontdekken, zodat ze zien hoe leuk het beroep is. Jammer genoeg haken studenten soms in een vroeg stadium van de driejarige opleiding af omdat ze het soms een beetje saai vinden. Het blijft de kunst om de goede balans te vinden om de juiste controles toe te passen en de ruimte te creëren waarin een student kan leren en zich kan ontwikkelen, zodat we ook in de toekomst goede collega’s hebben in de apotheek. Ik zeg altijd dat ze even door moeten bijten, want als ze een paar maanden stage gaan lopen, dan wordt het heel leuk.’’ In de opleiding is de afgelopen decennia wel het één en ander veranderd volgens Yvonne. ,,Vroeger was de opleiding meer gericht op het bereiden. We leerden om zelf zalfjes, poeders en zetpillen te maken. Ik herinner me nog mijn eerste stageplek in Harderwijk, waar een grote poedervouwmachine stond opgesteld. Die woog het poeder af en vouwde de papiertjes dicht, waarna ik ze in het doosje moest doen. In de opleiding van tegenwoordig neemt de omgang met cliënten en het werken aan de balie een belangrijke plek in. Wat we nu ook zien is dat de patiënten veel mondiger zijn, ze zoeken zelf van alles op.’’ Voor Yvonne blijft de omgang en interactie met de klanten toch wel het allerleukste van haar beroep. Minder leuk is de regelgeving van de zorgverzekeraars die, zeker aan het einde van het jaar als er allerlei veranderingen worden ingevoerd, er bijna voor zorgt dat ze niet meer aan haar eigenlijke werk toekomt, het begeleiden van patiënten bij het medicatiegebruik. Uiteindelijk is dat waarvoor ze het doet.
Aan het einde van de werkdag moet er natuurlijk thuis gegeten worden. ,,Het ligt er aan wie het eerste thuis is, wie kookt, mijn dochter of ik. En mijn zoon, die schuift gewoon aan’’, zegt ze. Yvonne ziet wandelen met haar hond Kyra als één van de meest ontspannende dingen om in haar vrije tijd te doen. Hardlopen doet ze ook regelmatig, maar als het mooie weer er aan komt, staat die racefiets toch ook wel naar haar te lonken. Rond een uur of tien gaat Yvonne met Kyra voor het laatst naar buiten en daarna gaat het licht uit in huize van Pijkeren.
Door Ank Herstel. Foto’s Maarten van de Biezen.