REGIO – ,,Het experimenteren met middelen en het gebruik ervan hoort bij pubers. Op zich is daar niet zo veel mis mee. Het gaat mis op het moment dat er risicovol gebruikt wordt, maar dat kan per middel verschillen. In deze regio wordt momenteel het middel 3-MMC relatief veel gebruikt en dat is heel erg verslavend.
Daarom is dit niet het meest handige middel om mee te experimenteren. Het ligt er ook aan hoe de ouders zijn, of ze het middel ook gebruiken, of ze goed zicht hebben op hun kind, hoe de vriendengroep is en of ze het op school naar hun zin hebben. Het zijn allemaal factoren die meespelen bij risicovol gebruiken,’’ zegt Arian van Roon. Van Roon is preventiewerker bij Tactus Verslavingszorg. Zijn werkgebied bestrijkt de gemeenten Nunspeet, Elburg en Oldebroek. Het kantoor van Tactus is gevestigd in Harderwijk en doorgaans begint de dag daar voor van Roon tussen acht uur en half negen. ,,Ik sta op om kwart voor zeven en na de gebruikelijke ochtendroutine ga ik met een bakje koffie in mijn hand de hond uitlaten,’’ begint hij. Proeven we daar iets van een verslaving? ,,Nee hoor, lacht hij, ,,het zijn er maar een stuk of drie, vier per dag.’’ Van Roon heeft zijn hele leven in de jeugdzorg gewerkt, waaronder Emaus in Ermelo, waar kinderen met ernstige gedragsproblemen en een licht verstandelijke beperking wonen. Hij heeft tien jaar als leidinggevende gewerkt binnen het voortgezet speciaal onderwijs en in de ambulante zorg gewerkt. Sinds twee jaar werkt hij bij Tactus. Wat spreekt hem zo aan om preventiewerker te willen zijn? Van Roon: ,,Mijn innerlijke drijfveer is dat mensen zo vrij en zo autonoom als mogelijk is, hun leven moeten kunnen leven. En als ze daar beperkingen in hebben in de vorm van psychische problemen of verslavingen dan word ik er blij van als ik ze kan helpen om ze wat gelukkiger in het leven te laten staan.’’ De dagbesteding van van Roon is nooit hetzelfde. Na aankomst op kantoor wordt eerst de mail bekeken en eventueel beantwoord, maar hij gaat ook vaak op pad. Tactus doet vanuit de brede preventie de bekende campagnes zoals Stoptober en Dry Januari samen met de GGD en rolt die zo veel mogelijk lokaal uit. ,,Wij ondersteunen scholen, voetbalverenigingen en dat soort organisaties in het maken van beleid ten aanzien van middelengebruik. Daarnaast geven we voorlichtingsbijeenkomsten waar jongeren of ouders zijn, zorgen we voor deskundigheidsbevordering bij semi-professionals en bij vrijwilligersorganisaties. En dat allemaal met als doel beter te kunnen signaleren als het gaat over middelenproblematiek.’’ Daarnaast voeren we individuele preventie uit voor jongeren een afhankelijkheidsprobleem en 55+ers met een alcoholprobleem. Ook voor naasten en kinderen van verslaafde ouders voer ik ondersteuningsprogramma’s uit.
Een hulpaanvraag bij Tactus gaat bijvoorbeeld via het Centrum voor Jeugd en Gezin, de praktijkondersteuner van de huisarts voor geestelijke gezondheidszorg, (POH-GGZ) of mensen bellen zelf naar Tactus als ze een vraag of zorg nodig hebben. Iedereen kan Tactus benaderen, zonder verwijzing van een huisarts. De dienstverlening van Tactus is voor particuliere aanvragers bovendien geheel gratis.
Van Roon: ,,Van de week begon mijn dag met beleidsoverleg met de gemeente en politie. Wij denken mee met de gemeente ten aanzien van het jeugdbeleid. Ik heb een collega die dat voor Harderwijk doet en één die voor Ermelo werkt. We hebben een supergoed netwerk, dat is heel belangrijk. Daar steken we veel tijd in om het uit te breiden en om het te onderhouden. De instellingen weten ons wel te vinden, maar de privé personen nog niet genoeg. Na het beleidsoverleg ging ik op huisbezoek bij een gezin met een hulpvraag. Als iemand zelf belt, of verwezen wordt, dan is mijn eerste stap om een afspraak te maken om op huisbezoek te gaan voor een preventief adviesgesprek. Mochten ze liever op kantoor komen of tijdens een boswandeling met me willen praten is dat natuurlijk ook goed, ze mogen het zelf zeggen. Als het een adviesgesprek waar een jongere bij betrokken hoor ik, meestal van de ouder(s), wat er speelt. Ik hoor het verhaal aan en dan geef ik advies wat te doen. Als ik te maken heb met een kind wat teveel alcohol drinkt wil ik van dat kind precies weten hoeveel, wanneer en wat. Zo krijg ik een goed beeld. Vervolgens kan ik een Moti4 uitrollen. Dat zijn maximaal vijf gesprekken waarbij de jongere, onder andere, een beter inzicht krijgt over de reden waarom hij of zij drinkt of een ander middel gebruikt. Het kan natuurlijk ook zijn dat de ouders ook hulp nodig hebben. Wij geven in Harderwijk een paar keer per jaar oudercursussen. Dat zijn vijf bijeenkomsten met andere ouders die zich zorgen maken rondom het middelen gebruik van hun kinderen. Naar schatting drinkt een derde van de jongeren in deze regio tussen de 12 en 16 jaar alcohol. Als de problematiek heel groot is, dan heb ik zelf gesprekken met de ouders en als het gebruik fors is dan adviseer ik behandeling hier in Harderwijk. Na een intake komt de jongere dan één keer per week voor een gesprek met de psycholoog hier, dat kan langer duren dan de vijf keer die ik tot mijn beschikking heb en soms is het advies richting behandeling in onze kliniek.’’
Van Roon heeft gedurende de dag geen tijd voor verveling, want er moet tijd vrij gemaakt worden voor het overleg met het overlast netwerk in de gemeente Nunspeet. ,,We gaan met de diverse netwerkpartners kijken welke overlast er is geweest en wat we eraan kunnen doen dat het niet meer gaat gebeuren. Soms komt er een gebiedsverbod omdat er bijvoorbeeld in een park veel overlast is. Maar het komt ook voor dat de jongeren aangeven dat ze geen fijne plek hebben om met elkaar te zijn en dan gaan we samen met hen kijken wat we kunnen organiseren vanuit de gemeente voor een geschikte hangplek.’’
Aansluitend op de bijeenkomst van het overlastnetwerk gaat van Roon nog even door naar een middelbare school waar hij een afspraak heeft met de zorgcoördinator omdat er zorgen zijn rondom het gebruik van middelen. ,,Ik ben aan het afstemmen wat we het beste kunnen doen en we zijn er op uitgekomen dat we een algemene ouderavond gaan organiseren om hen te informeren over het gebruik van middelen in de regio, maar ook om met de ouders te gaan kijken wat hun invloed is als het gaat om gebruik van middelen. En om te zorgen dat de ouders wat extra kennis hebben, mag ik ze dat vertellen.’’
Het is ondertussen alweer tijd voor de laatste afspraak van die dag: Van Roon bezoekt een 40-jarige vrouw die een partner heeft die al vijftien jaar een forse cocaïneverslaving heeft. Dit gaat ten koste van de kwaliteit van haar leven. Van Roon: ,,Het gaat met haar en haar kinderen niet goed. Ze is niet meer in staat om met haar partner op een goede manier te communiceren. Tijdens een achttal sessies gaan we samen kijken hoe ze bijvoorbeeld met haar partner communiceert en wat voor effect dat heeft. Deze zogeheten CRAFT sessies zijn bedoeld om de levenskwaliteit van de naasten omhoog te krijgen en hun leven weer op te pakken zoals hij of zij dat wil. Daarnaast leren we naasten in deze training handvatten aan met als doel dat zij zelf hun partner gemotiveerd krijgen voor behandeling van hun verslaving. Na dat laatste bezoek is ondertussen mijn dag wel klaar!’’
Als van Roon thuiskomt is hijzelf doorgaans degene die de boodschappen heeft gedaan en kookt, al doet zijn vrouw dat ook wel eens, maar van hem is het een hobby. Net als acteren, wat hij zijn hele leven gedaan heeft. Bij de Theaterwerkplaats werkt hij naar een toneelstuk toe, maar een avondje voor de tv hangen is ook wel eens lekker en ondertussen roept de moestuin ook alweer. Daarnaast heeft hij een actieve vriendengroep. Op doordeweekse avonden houdt hij het om een uur of elf wel voor gezien. ,,Als we met vakantie gaan dan is dat een wandelvakantie met een tentje in de rugzak en daarnaast hebben we nog een boerderijtje in Frankrijk wat opgeknapt moet worden. Ik heb een prima leven,’’ besluit hij.
Door Ank Herstel
Foto Maarten van de Biezen
