Beste mensen,
Het is vandaag 4 mei. Op de avond van de 4e mei staan we traditiegetrouw letterlijk en figuurlijk stil bij de offers die gebracht zijn voor onze vrijheid. Vele jonge geallieerden maakten een verre reis, en landden op de stranden bij Normandië. Met één doel. Het terug brengen van de vrijheid in Europa.
Het is indrukwekkend om ieder jaar opnieuw bij de 4 meiherdenking stil te zijn. En ons realiseren wat onze vrijheid in de meidagen van 1945 aan mensenlevens heeft gekost.
Dit jaar gaat het anders. Door de coronamaatregelen is het niet mogelijk om in onze kernen te herdenken zoals we dat al jaren lang gewend zijn. Samen met wethouder Storteboom heb ik namens het gemeentebestuur en de Nunspeetse samenleving een krans gelegd. Zonder publiek. Dat doet pijn. Ieder jaar ben ik onder de indruk van aanwezigheid van zovelen – jong en oud – bij de herdenkingsplechtigheden in onze gemeente. Bij de Schaarweg en het monument op de begraafplaats in Elspeet, bij het dorpshuis in Hulshorst, bij het Verscholen Dorp in Vierhouten en in Park 40-45, het Canadees monument aan de Laan en het monument op de begraafplaats aan de Eperweg. Maar vandaag is het anders. We herdenken thuis. In de afgelopen weken zijn velen van ons geconfronteerd met zorgen, met verdriet, met rouw. Nunspeet is zwaar getroffen door het vreselijke coronavirus. Dat laat littekens achter in onze samenleving. Met elkaar moeten we vol houden en volharden in het naleven van de noodzakelijke maatregelen.
In het kader van 75 jaar vrijheid hebben veel vrijwilligers onder de vlag van de Werkgroep Nunspeet Herdenkt tal van activiteiten georganiseerd. We weten de trieste reden waarom al deze activiteiten zijn afgelast. Een woord van dank aan alle mensen die hier enorm veel tijd in hebben gestoken.
Wij leven in een land waar vrij zijn meer betekent dan leven zonder oorlog. Het klinkt zo gewoon, maar er zijn talloze landen waar die vrijheid geen vanzelfsprekendheid is. Wat een voorrecht om in een land te leven waar onze vorst en de regering zich sterk maken voor de vrijheid van ons allen. Maar het is wel een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Van de overheid én van haar inwoners. Vrijheid betekent ook dat niemand op basis van afkomst, ras, levensovertuiging, geloof, geslacht, politieke overtuiging of welke reden dan ook gediscrimineerd wordt. En die vrijheid, daar moeten we blijvend aan werken. Jong en oud. Daarom is het zo belangrijk om ieder jaar weer momenten te hebben van herdenken en vieren. Om de vlam van de vrijheid brandende te houden. Om ook de jongere generaties te betrekken bij het grote belang van vrijheid. Dat we nooit vergeten wat zich in die donkere oorlogsjaren heeft afgespeeld.
Vrijheid is van ons allemaal. Zowel ver weg als dichtbij, in uw straat of op uw werk. Wat doen wij er zelf aan, wat dragen wij zelf bij aan de vrijheid van een ander? Vrijheid wereldwijd; maar ook in onze eigen omgeving. Op het Canadese monument aan de Laan staat de veelzeggende tekst: ‘Zonder verleden heeft het heden geen toekomst’. Laat het een opdracht aan ons allen zijn. Vrijheid is een werkwoord! Oorlog is mensenwerk. Maar vrede is ook mensenwerk. Laten we uit die gedachte kracht en hoop putten.
Morgen is het 5 mei en vieren we 75 jaar vrijheid. Ook dat doen we dit jaar zo veel mogelijk thuis. Heel jammer dat we nu niet als samenleving met elkaar uitbundig het gevoel van vrijheid kunnen delen. Maar iedereen begrijpt de reden. Het woord ‘vrijheid’ heeft in deze dagen een dubbele betekenis. We zijn – helaas, maar volkomen terecht – ook nu tijdelijk gebonden aan regels die ons beperken in de vrijheid van handelen en doen. Maar dit is op geen enkele wijze te vergelijken met het aspect vrijheid in de donkere oorlogsjaren. Toen was er sprake van vernedering, racisme, geweld, honger en moordpartijen. In de huidige tijd hebben we het over tijdelijk zo veel mogelijk thuis blijven, niet op vakantie, niet sporten, geen evenementen.
Straks is de nationale herdenking op de Dam te volgen, met een toespraak van Zijne Majesteit de Koning. In heel Nederland is het dan even stil. Een betekenisvolle stilte. Laten we in verbondenheid met elkaar – in welke omstandigheden u ook verkeert – op deze bijzondere 4 mei in het stille moment om 20.00 uur ons realiseren dat onze vrijheid bevochten is. En laten we morgen op bevrijdingsdag vol overtuiging onze vrijheid vieren. Helaas, ook morgen, zo veel mogelijk thuis.
Ik wens u allen vrijheid, gezondheid, sterkte, een waardevolle herdenking, en morgen een fijne bevrijdingsdag.
Uw burgemeester Breunis van de Weerd
