Expositie ‘Buitenkrabbels en reisschetsen’ in het Noord-Veluws Museum

0
1204

NUNSPEET – In het Noord-Veluws Museum in Nunspeet is van 6 april t/m 2 juni 2019 een selectie te zien uit de ruim 200 tekeningen die Teylers Museum Haarlem eind 2017 aan het Noord-Veluws Museum heeft geschonken. De Engelse kunstenares Blanche Douglas Hamilton (1853-1927) vestigde zich in 1896 of 1897 in het dorpje Elspeet.

De meeste van haar tekeningen laten het landleven op de Veluwe zien, waar zij lang woonde en werkte. Bij mooi weer tekende ze buiten. Veel van haar tekeningen hebben Elspeet als onderwerp: Elspeetse boerderijen met schaapskooien en kudden schapen, Elspeetse kinderen en vrouwen in klederdracht, wolspinnend of bezig bij de waterpomp, interieurs met ‘de haard’ enzovoorts. Maar ook zijn er veel tekeningen van haar reizen in België, Frankrijk en Israël. Douglas Hamilton woonde begin jaren 1890 een tijdje in Dordrecht, waar zij lessen nam van Ronald Larij en zij was o.a. ook werkzaam in het naburige schildersdorp Rijsoord.

Herkomst schenking 

De schenking vormde een prachtige verrijking van de collectie Noord-Veluwse kunstenaars van het Noord-Veluws Museum. Een recent gevonden brief van de uit Haarlem afkomstige kunstenares Chrisje van der Willigen aan Ima van Eysinga verklaart de aanwezigheid van deze collectie tekeningen in Teylers Museum. De oom van Chrisje van der Willigen was er beheerder van het Fysisch Kabinet (1864-1878). Van der Willigen verbleef ook jaren lang in Nunspeet, waar zij optrok met Douglas Hamilton en Van Eysinga. Door haar relatie met Teylers Museum stelt zij in de brief voor dat Van Eysinga de collectie tekeningen na het overlijden van de kunstenares in 1927 in dat museum onderbrengt.

Eerdere bruikleen 

In Teylers Museum verlieten de tekeningen van de Engelse kunstenares amper het depot. Het Noord-Veluws Museum had in 2015 enkele tekeningen van Blanche Douglas Hamilton in bruikleen van Teylers Museum voor de tentoonstelling Schapenschilders. Ook voor de tentoonstelling Vrouwen Uit de kunst! in 2017-2018 gaf Teylers Museum tekeningen van Douglas Hamilton in bruikleen.

Twee schilderessen

Van het einde van de negentiende eeuw tot in het begin van de twintigste eeuw bezoekt een groot aantal schilders het afgelegen dorpje Elspeet om er naar de natuur te schetsen, te tekenen of te schilderen. De heidevelden met schaapherders, schaapskudden en schaapskooien en de op het land werkende mens met paard of os en de houtakkers in de uitgestrekte bossen zijn inspiratiebronnen voor deze schilders. De meesten van deze schilders zoeken een onderdak bij pension Mouw, of bij hotel Bossenbroek. Voor de winter vertrekken ze weer naar hun riante onderkomens met ruime ateliers in Den Haag of elders. 
Slechts twee schilderessen zijn dertig tot veertig jaar `echte’ inwoonsters van Elspeet geweest. De twee heel bijzondere vrouwen, die het zolang uithouden in deze kleine dorpsgemeenschap zijn: Jonkvrouw E.H.J. (Ima) van Eysinga en Miss Blanche Douglas Hamilton.