Met enige trots wordt regelmatig de opmerking gemaakt dat Nunspeet een echt Kunstenaarsdorp is. Ook niet zo verwonderlijk met de aanwezigheid van één van de drie Nederlandse Academies voor Beeldende Kunsten en natuurlijk het Noord-Veluws Museum met een collectie schilderijen en tekeningen van kunstenaars/schilders die tussen 1890 en 1950 werkzaam waren op de noordelijke Veluwe. Maar de betiteling heeft vooral te maken met de vele kunstenaars/schilders die in de loop der tijd in of in de omgeving van Nunspeet hebben gewerkt. Veel straten in het dorp zijn naar hen genoemd. De komende weken zullen we in de geschiedenis duiken.
In de dertiende aflevering: Piet Bruins (1929-2014)
Piet Bruins werd geboren in Alkmaar en had een voorliefde voor muziek. Aanvankelijk nam hij zanglessen, maar ook toen brak een economische crisis uit en werd het financieel onmogelijk om die studie te vervolgen. Bruins: ,,Ik betaalde toen al fl.10,- voor een les en dat was zo ongeveer mijn hele zakgeld als jongen van 17. Dat kon ik dus niet doorzetten”.
Na de school ging hij werken in het bloembollenbedrijf en zou hij op termijn deze overnemen. Maar door de crisis werd overgeschakeld naar de groente- en fruitteelt. En zo volgde Piet Bruins de opleiding voor land- en tuinbouw. Maar de gronden werden onteigend en telers boven de 40 kregen nieuwe grond in de polders. Voor Piet Bruins reden om zich om te scholen in de metaal. ,,Je kon eigenlijk niet kiezen en pakte maar aan wat je kon”. In de avonduren behaalde hij het MULO-diploma en na verhuizing naar het Brabantse Hedel behaalde hij in ‘s-Hertogenbosch het Havo diploma.
Voorliefde
Altijd had Piet Bruins een voorliefde gehad voor tekenen. Toen hij een tijdje door een ongeluk niet kon lopen en aan huis gekluisterd was, kreeg hij van zijn moeder een Aquarel-doos en ging Piet vol enthousiasme aan de slag. Dat deed hij niet onverdienstelijk waardoor hij opgemerkt werd door bekende aquarellist J.C.Heeck. Hij kreeg gelegenheid in zijn atelier te mogen werken en samen gingen ze de natuur in.
Ook kwam hij in aanraking met kunstenaars als Mari Andriessen en Poppe da Mave. Tevens volgde hij in Amsterdam een opleiding tot illustrator.
Maar van de kunst kon hij niet leven en dus pakte hij een nieuwe studie op als arbeidsanalist in het bedrijfsleven. Hij werkte een aantal jaren voor ingenieursbureaus en kwam door zijn werk in 1965 naar Nunspeet. Door de vakanties die hij hier eerder doorbracht had hij inmiddels kennis gemaakt met een aantal Nunspeetse schilders als Lussenburg, Vrendenberg, Hiddink en ten Brugge Cate.
Marga Klompé
Zo nam hij ondermeer met hen deel aan schildersessies in het Hopman in Zwolle. Door zijn interesse in tekenen had hij de opleiding tot leraar tekenen gevolgd aan Windesheim. Het bedrijf accepteerde niet langer zijn parttime dienstverband en dus moest hij kiezen. Hele dagen werken of ontslagen worden. Hij koos voor het laatste en solliciteerde als leraar tekenen.
Voormalig minister Marga Klompé zat in een benoemingscommissie die met enkele Haagse cultuurambtenaren moest beslissen of Bruins uitvoerend kunstenaar was en bevoegd was om les te geven. En Piet Bruins kreeg een aanstelling. Hij ging lessen geven in tekenen, aquarelleren en schilderen op de Creatieve Centra in Elburg en Harderwijk en later aan de Rijks Scholengemeenschap in Harderwijk.
Piet Bruins: ,,Toen had ik het gevoel helemaal op mijn plek te zijn”. In die jaren was hij tevens betrokken bij de oprichting van de Vrije Academie voor Beeldende Kunsten in Nunspeet.
Exposities
Ondertussen vervaardigde hij in zijn atelier in de woning aan de Bloemhofweg het ene schilderij na het andere en trok hij samen met Jaap Hiddink het land in om te exposeren. Zo exposeerden ze ondermeer op de Kunstmanifestatie Breda, in IJmuiden, het provinciehuis in Haarlem, in Delft, Alkmaar, maar ook in Limburg, zijn geliefde vakantieland.
Na zijn docentschap ging Piet Bruins zich toeleggen op een grotere expressiviteit in zijn werk. Omdat hij veel ervaring had opgedaan met het werken in gouache werd dat zijn nieuwe materiaal en ontwikkelde hij een geheel nieuwe werkwijze.
Over zijn werk wordt met enthousiasme geschreven in het blad ,Pulchri’, uitgave van de Pulchri Studio, waar veel bekende kunstschilders bij waren aangesloten: ,,De gouaches van Piet Bruins, het resultaat van vele jaren hard werken, hebben een expressionistisch karakter en zouden kunnen dienen als ontwerpen voor glas-in-lood ramen. In een beschouwing over ,,kunstenaars op de Noordwest Veluwe” schrijft Klaas Rodenburg. ‘Piet Bruins ontwikkelde een nieuw ,isme’, het neo-expressionisme met kubistische trekjes”.
Op de vraag welke onderwerpen hem vooral aanspreken zegt hij: ,,Van alles, veel portretten, in opdracht, maar ook veel stillevens en landschappen. Ik heb geen voorkeur, als iets me raakt ga ik er op af. Kijk, een stilleven is een heel ander onderwerp. Dat doe ik in serie, dat kan een paar maanden duren voordat ik er dan een reeks van krijg. Een appel, een peer, een bloem, moet me treffen. Maar dan werk ik er ook uitputtend aan, op verschillende manieren. Als ik naar buiten ga werk ik alleen maar in aquarel, dat is mijn bron, binnen zet ik het om in gouache. Bij aquarelleren doet het water het werk, bij gouache werk je met een dekkende verf.’
Schrijver
Naast zijn kunstzinnige activiteiten was Bruins ook nog eens schrijver. Zo verscheen bij uitgeverij Cantecleer van de hand van Bruins het boek ‘Schetsen en tekenen met de pen’ en het boek ‘Gewassen potlood’. Ook zijn van zijn hand zijn in leerboeken vele illustraties terug te vinden.
Dat Piet Bruins een veelzijdig kunstenaar was mag blijken uit het feit dat hij naast het schilderen, tekenen en illustreren ook gedichten schreef. Dat deed hij onder het pseudoniem Burnt Umber. Piet Bruins: ,,Als ik dicht ben ik toch iemand anders. Als je dicht steek je ook wel je nek uit. En soms als ik fiets of buiten aan het werk ben schieten me soms dichtregels te binnen.’
Piet Bruins, een Nunspeetse kunstschilder, die een plaats verdient in deze rubriek tussen de eerder gepubliceerde en nog te publiceren schilders, die Nunspeet op de kaart hebben gezet als Kunstenaarsdorp.
AG
