ELSPEET – Het kerkgebouw van de Gereformeerde Gemeente Elspeet aan de Nachtegaalweg is in de loop der jaren vijf keer verbouwd en aangepast. De officiële ingebruikname van het eerste kerkgebouw was in augustus 1919. In 1938 werd een nieuw kerkgebouw in gebruik genomen en na enkele vergrotingen staat de kerk in de huidige vorm anno 2021 in volle glorie. ,,Alles wat hier staat, is met giften van leden gerealiseerd’’, zegt voormalig scriba Jos Jobse met gepaste trots. ,,Het perceel grond was in het bezit van twee ouderlingen die het aan de kerk schonken’’, vervolgt hij. Oorspronkelijk werden er door een handjevol eenvoudige mensen bijeenkomsten gehouden in een boerderij op een steenworp afstand van de huidige kerk. De belangstelling hiervoor werd alsmaar groter. Toen de Gereformeerde Gemeente ontstond, was de Hervormde Kerk de enige kerk binnen de dorpsgemeenschap. Momenteel zijn dat er vijf. Wat in het kerkgebouw meteen in het oog springt, is het schitterende orgel. ,,Tijdens een ledenvergadering sprak een lid de wens uit dat hij wel een nieuw kerkorgel wilde’’, herinnert de opvolger van Jobse, scriba Jan van Koeveringe zich. ,,We wilden dat wel, maar hadden daar niet voldoende geld voor.
Volgens het lid ‘kwam dat wel in orde’, aldus van Koeveringe. De orgelcommissie boog zich over het prachtige aanbod en besloten werd om naar Slovenië af te reizen, waar orgelbouwer Anton Škrabl werd benaderd om de bouw van een nieuw orgel op zich te nemen. In die tijd waren, met name in Slovenië, de arbeidskosten lager, met als gevolg dat er nu een prachtig, betaalbaar orgel in de kerk staat, dat overigens door het betreffende lid in zijn geheel werd betaald. De overdracht en eerste bespeling van het nieuwe orgel vond plaats op donderdag 10 januari 2013. De glas- in- lood- ramen met pasteltinten geven het interieur door het binnenvallende licht een prettige sfeer.
De zaal, naast de officiële kerkzaal, is tijdens de kerkdiensten gevuld met leden, die niet persoonlijk bij de dienst kunnen zijn, maar die toch de diensten willen volgen. Van Koeveringe: ,,Vanwege corona hebben we veel maatregelen moeten nemen om de diensten veilig te kunnen houden. We verkeerden lichtelijk in een patstelling met betrekking tot het geestelijk welzijn ten opzichte van het lichamelijk welzijn. We wilden voldoen aan het gebod van God om op Gods dag naarstig naar Zijn Huis te komen, maar moesten ook voldoen aan het vijfde gebod om de overheid te gehoorzamen. ’’Het mag bijna een wonder worden genoemd dat de kerk vlak voor de corona uitbraak voorzien is van een modern ventilatiesysteem dat kon worden bekostigd uit de nalatenschap van één van de leden.
Vóór corona bezochten gemiddeld 800 leden de diensten en met de 885 zitplaatsen is dat goed gevuld. Overigens worden de kerkdiensten tijdens de vakantieperiode door bijna 1000 mensen bezocht. Tijdens corona kunnen per dienst ruim 120 leden verwelkomd worden. Iedereen draagt een mondkapje en volgt de aanwijzingen van de koster en zijn helpers op die een plekje aanwijzen. Tijdens de diensten wordt er ingetogen gezongen. Na afloop van de dienst, ná de zegen, verlaat iedereen weer op aanwijzing van de koster(s) de kerk. De nadruk van de dienst ligt op de prediking, dus ook vóór corona was er geen gelegenheid om na afloop een kopje koffie te drinken, maar met 800 bezoekers is dat ook eigenlijk niet te realiseren. Momenteel is alles anders, maar normaal gesproken worden tal van activiteiten gedurende de week georganiseerd. De lidmatenkringen die dominee Van Manen houdt, vinden momenteel plaats in de kerkzaal, zodat er toch nog per keer zo’n 80 belangstellenden deelnemen. Sommige bijeenkomsten, zoals de catechisatie aan de jeugd, worden van lieverlee, zij het in aangepaste vorm, weer gehouden. De jongerengroepen zijn er in verschillende leeftijdscategorieën en bovendien is er een groep voor jongeren met een beperking. Jobse: ,,De jongeren die hier aan deelnemen, hebben verstandelijke beperkingen, variërend van zwakbegaafd tot redelijk goed. Ze komen niet alleen uit Elspeet, maar ook uit andere plaatsen. Er wordt zelfs elke keer een jongen uit Emst door zijn vader gebracht. Het is ongelofelijk om te zien hoe goed deze groep met elkaar omgaat.’’
Van Koeveringe: ,, De drie jeugdverenigingen hebben voor de pauze een meditatief gedeelte en een stukje Bijbelse- of kerkgeschiedenis en na de pauze doen ze meestal spelletjes.’’ Er zijn momenteel twee zangverenigingen, een kinderkoor en een jeugdkoor, en een vrouwenvereniging. Een aantal mannelijke leden zit in de bovenstem groep, die onder leiding van de directeur van de basisschool, de koster en de organist repeteren om sommige psalmen nét iets mooier te laten klinken. En vanzelfsprekend houdt een aantal vrouwelijke leden van Gereformeerde Gemeente Elspeet zich bezig met het afleggen van bezoekjes en het bieden van een luisterend oor aan de zieke of oudere leden van de Gemeente. De diverse commissies zorgen dat alles op het gebied van bijvoorbeeld onderhoud en schoonmaak op rolletjes loopt. De eigen leden zorgen voor het onderhoud, voor zover dat met hun eigen kennis en kunde gedaan kan worden en een groepje vrouwen maakt bij toerbeurt de kerk en de bijgebouwen schoon. De diensten die dominee Van Manen op zondag leidt, zijn Schriftuurlijk bevindelijk, dat wil zeggen dat de prediking gebaseerd moet zijn op de Bijbel. Van Koeveringe: ,,Het Woord van God moet in ons hart komen. Door middel van de prediking wil de Heilige Geest in harten werken.’’ De diensten op zondag vinden plaats om 10.00, 15.00 en 18.30 uur. Sinds kort is het beleid gewijzigd en wordt iedereen middels een toewijzings-systeem in de gelegenheid gesteld om in ieder geval één keer naar de dienst te komen. Jobse en van Koeveringe willen tenslotte nog benadrukken dat het een grote weldaad is om te weten dat de verhouding met de andere kerken in Elspeet heel goed is. Waarvan akte.
Door Ank Herstel
Foto’s Bram van de Biezen
Veluwse Courant maart 2021
