’t HARDE – Uit de kunst; een uitdrukking die op meerdere manieren is uit te leggen. In onze rubriek gaat het veelal over mensen die zich bepaalde kunstvormen hebben eigen gemaakt, zich kunstenaar noemen, een kunstacademie hebben gevolgd of zelfs een eigen kunstatelier hebben ingericht. Maar er zijn ook hobbyisten die prachtige dingen vervaardigen, die het predicaat ,uit de kunst’ verdienen maar daarmee niet naar buiten treden. In deze rubriek een gesprek met Henk van der Kolk uit ’t Harde. Hij legt zich toe op het vervaardigen van mozaïeken van glassteentjes, waarbij zijn reizen en interesse in geologie inspiratiebronnen zijn. Enkele van zijn mozaïeken zijn te zien in het Dorpshuis De Wieken in Hulshorst. De mozaïeken vormen vaak rechte lijnen, hetgeen (met een knipoog) is terug te voeren naar persoonlijke rechtlijnigheid. Hieraan liggen zijn jonge jaren mogelijk ten grondslag.
Henk van der Kolk (86) groeide op in Hattem en heeft daar de oorlogsjaren bewust meegemaakt. ,,Ik heb het bombardement op de IJsselbrug meegemaakt, heb mensen dood zien liggen in de straat, dat is me niet in de kouwe kleren gaan zitten. Het waren spannende tijden. Ik heb slechts enkele jaren lager onderwijs gehad. Of de Duitsers zaten in de school, of er waren geen onderwijzers genoeg, of ondergedoken. Na de oorlog moest ik nog enkele jaren lagere school volgen om daarna nog een paar jaar het lyceum te volgen, maar ik was geen brave leerling. Ik ging veel tegen de dingen in en was recalcitrant. De gevolgen van het oorlogsgeweld zat bij mij erg hoog. Met een leraar Duits kreeg ik bonje (hoe kunnen ze mij nou Duits willen leren) en werd van school gestuurd. Ik ben het nooit helemaal kwijt geraakt. Ik ben de MTS gaan volgen en had de ambitie ontwikkeld om architect te worden. Ik ben eerst een jaar gaan timmeren en kreeg later een baan bij Gemeente werken in Hattem.
Daarnaast volgde ik een tekenopleiding bij het PBNA in Arnhem en werd ik uiteindelijk opzichter/tekenaar. Ik werd gevraagd te komen werken bij een architectenbureau. Daar heb ik echt leren tekenen, bestekken schrijven, begrotingen maken en zo meer. Ik mocht meewerken aan ontwerpen en heb ook het huis waarin we nu wonen ontworpen. Na verloop van tijd wilde ik van kantoor af en de buitendienst is. Dat lukte niet waarna ik een andere baan heb gezocht en werd benoemd als bouwkundig opzichter bij de gemeente Doornspijk. Ik hoopte nog architect te kunnen worden, maar de crisis gooide roet in het eten. Ik kon opvolger worden van de directeur gemeentewerken in Doornspijk, later gemeente Elburg en heb die kans aangenomen. Dat heb ik ruim 25 jaar met veel plezier gedaan. Vanwege ziekte van mijn vrouw ben ik gestopt op mijn 60-jarige leeftijd, om meer thuis te kunnen zijn en mijn vrouw te ondersteunen.
We zijn samen meer gaan reizen en dat is dan ook de aanleiding geweest dat ik deze hobby van mozaïeken maken ben begonnen. In Ravenna in Italië zag ik heel mooie mozaïeken in oude kerkgebouwen en andere mooie architectonische gebouwen. Ik zag een prachtig mozaïek op een ansichtkaart van een grafzerk. Ik was daarvan onder de indruk, zo mooi. Die kaart heb ik gekocht. Het greep mij zo aan dat je zoiets van steentjes kunt maken dat ik er zelf ook mee begonnen ben”.
Dan toont Van der Kolk een aantal prachtige mozaïeken van ondermeer IJsland. Diep onder de indruk van dit bijzondere landschap is hij zich bezig gaan houden met geologie en is zich daarin meer gaan verdiepen waarin ook de evolutietheorie aan de orde komt. Van der Kolk:,,IJsland is voor mij het mooiste land om alle dingen van de geologie te bekijken. Er is veel basalt, ook steensoorten, watervallen, vulkanen, maar er is ook een hele spleet die door het eiland loopt. Als je dit alles ontdekt kun je veel dingen her reconstrueren. Landschappen hebben altijd mijn grote interesse gehad en dat vind je terug in mijn mozaïeken. Op een reis naar Venetië heb ik steentjes gekocht en daarna ging ik verder opzoek naar steentjes om mee te werken. Ik ontdekte in Lisse een importeur en kocht daar wat materiaal. Die glastegeltjes knip ik in stukjes met een scherpe knijptang. Wel krijg je dan door versplintering veel afval, maar tot nog toe ben ik er tevreden mee. Van lieverlee kwamen er meer afbeeldingen om uit te werken. Ook nu nog reizen we heel veel en waar mijn huidige vrouw (mijn eerste vrouw is overleden) graag fotografeert heb ik volop afbeeldingen om uit te werken in mozaïektegels. Ik heb zelf het hele spul ontwikkeld zoals ik het doe en als mensen er kunst in willen zien vind ik dat prima. Voor mij blijft het gewoon een leuke hobby”.
Op weg naar zijn werkruimte zijn ook nog een aantal schilderijen te zien, maar dat is iets waar hij niet in verder is gegaan. ,,Dat was even leuk, maar het door elkaar werken van kleuren sprak mij minder aan. Ik hou toch meer van het rechtlijnige in mijn mozaïek werken. Misschien toch nog een uitvloeisel van mijn ervaringen als kind? Wat recht is blijft voor mij recht”.
AG
Uit de serie ‘Uit de kunst…’ van de Veluwse Courant
