ARNHEM – Nederland kent een aantal dierenparken, maar Burgers’ Zoo in Arnhem ligt het dichtst in de buurt van de gemeente Nunspeet. Dat is natuurlijk niet de enige reden om daar eens te gaan kijken. In Burgers’ Zoo val je van de ene verbazing in de andere. Wie denkt dat daar een verzameling dieren in kooien te bekijken is, zit er faliekant naast.
De dieren in Burgers’ Zoo leven niet in een kooi of verblijf, maar in hun eigen ‘ecodisplay’. Dat zijn zes, met veel zorg ingerichte themawerelden, waarin soms meerdere diersoorten met elkaar leven. Dat is waarin Burgers’ Zoo zich onderscheidt van andere dierenparken.
Burgers’ Zoo is een echt familiebedrijf wat al 110 jaar lang in de familie is. Sinds 2004 bestiert Alex van Hooff Burgers Zoo, samen met zijn echtgenote Bertine, nadat vader Antoon van Hooff in dat jaar overleed. Antoon van Hooff was de grondlegger van één van de meest opzienbarende eco displays van die tijd: de Bush. Wie de Bush binnenstapt, stapt de magische wereld van het tropische regenwoud binnen. Wat natuurlijk het eerste opvalt is de vochtige hitte, die meteen om je heen hangt. Jassen uit en voorzichtig doorlopen, want voor je het weet steekt er een razendsnel vogeltje vlak voor je voeten over. Want dat is het leuke van de Bush, de bezoekers zijn eigenlijk de gasten van de bewoners. En de meeste bewoners vliegen, fladderen, lopen en scharrelen gewoon los in de Bush. Zo kun je zomaar een vliegende hond over zien vliegen of een purperen suikervogel. Er is een hoofdroute, die gemakkelijk te volgen is met een kinderwagen of een rolstoel, maar wie durft, kan allerlei spannende zijpaadjes in gaan, waar je zo maar oog in oog komt te staan met een leguaan of een aardvarken. Vanaf een bruggetje kun je veilig kijken hoe de twee meter lange breedsnuitkaaiman doodstil in het water ligt te loeren. Vergeet vooral niet om een kijkje te nemen bij de bladsnijdermieren die met eindeloos geduld de hele dag stukje blad naar hun nest brengen. Door de warmte en de zon die door de koepel naar binnen schijnt, samen met de hoge luchtvochtigheid groeit alles in de Bush enorm. Elk jaar wordt er 25.000 kilo gesnoeid. Een gedeelte daarvan gaat naar de dieren in het park; de olifanten en sommige apen smullen er van, maar het grootste deel wordt gehakseld en weer aan de bodem teruggegeven. Vanuit de Bush loop je door naar de Ocean, waar je in een prachtige onderwaterwereld terecht komt. In acht miljoen liter water zwemmen de mooiste en soms vreemdste vissen. Soms doemt er vanuit de diepte opeens een haai op. Maar het paradepaardje van de Ocean is het koraalrif. Het koraal in de wereld dreigt op veel plaatsen te verdwijnen en Burgers’ Zoo staat wereldwijd bekend omdat hier zich één van de grootste levende koraalriffen ter wereld bevindt. Collega dierentuinen die een eigen rif willen opbouwen maken dankbaar gebruik van de kennis van de deskundigen en daarnaast krijgen ze vaak zomaar levend koraal cadeau voor hun eigen levende koraalrif. De kennis en kunde die in huis is wordt ook gebruikt om op allerlei plaatsen in de wereld de proberen om koraalriffen te behouden of te restaureren. De technische installatie die nodig is om de Ocean draaiende te houden bevindt zich achter de schermen, op een plek die niet voor publiek toegankelijk is. Maar op 7 en 8 oktober staan tijdens het Weekend van de Wetenschap die deuren wagenwijd open voor bezoekers die een kijkje achter de schermen willen nemen.
Wie de Ocean verlaat, komt opeens terecht in Afrika, waar de giraffes, zebra’s en antilopen, net als in hun thuisland gemoedelijk naast elkaar leven. In de Safari leven ook leeuwen en cheeta’s, maar die hebben een eigen verblijf zodat de zebra’s en andere dieren zich veilig voelen. Burgers’ Zoo is een ideaal dierenpark als het een dagje slecht weer is, want er zijn veel gebieden overdekt. In de Desert is het warm en droog, zoals het hoort in een woestijn. Hier kom je ratelslangen, rode lynxen, dikhoornschapen en renkoekoeken, ook wel bekend als roadrunners, tegen. Ook hier zijn de bezoekers te gast in het leefgebied van allerlei dieren. In de Rimba is het grappig om te zien hoe de Maleise beren snoepen van het jackfruit wat uit de eigen Bush geoogst is. Maar hier zijn ook tijgers, gibbons, beren en varanen te zien en waar dat mogelijk is, leven ze, net als in de natuur met elkaar samen. De mangrove is het meest recente project. In een overdekte tropische wereld leven zeekoeien, vissen, vogels, krabben en reptielen samen in een nagebootste mangrove. Maar de 1000 vlinders trekken al snel de meeste aandacht. Reusachtige blauwe vlinders komen op je schouder zitten, maar voor je er een foto van gemaakt hebt zijn ze al weer weg. De Mangrove is nagemaakt naar een natuurgebied in Belize. In dat zelfde Belize heeft Burgers’ Zoo, samen met een Zwitsers vlinderpark, een natuurgebied van 400 vierkante kilometer in beheer.
Weekend van de Wetenschap
Tijdens het Weekend van de Wetenschap, wat op 7 en 8 oktober overal in Nederland wordt gehouden is het mogelijk om bij Burgers’ Zoo een kijkje achter de schermen van de techniek van Burgers’ Ocean te krijgen. Op die dagen krijgen bezoekers toegang tot plaatsen die normaal niet voor publiek toegankelijk zijn. Gidsen geven uitleg en beantwoorden alle vragen. Belangstellenden voor deze speciale rondleiding dienen zich van te voren via www.burgerszoo.nl aan te melden.
Een klein stukje geschiedenis:
Het familiebedrijf wat tegenwoordig Burgers’ Zoo heet, bestaat al 110 jaar. De oprichter van Burgers’ Zoo, Johan Burgers hield in zijn achtertuin fazanten en toen die hobby uit de hand liep door de komst van nog meer dieren, opende hij op op 30 maart 1913 Faisanterie Buitenlust in ‘s Heerenberg. In 1923 werd besloten naar Arnhem te verhuizen om daar een dierenpark te openen. Niet alleen de dierenverblijven werden met paard en wagen naar Arnhem vervoerd, ook alle rasterwerken, rotsen, 1000 coniferen en zelfs de mest werd overgebracht. Het park heropent op 23 juli 1924 onder de naam Burgers’ Dierenpark. Na het overlijden van Johan Burgers in 1943 namen dochter en schoonzoon Lucie en Reinier van Hooff de leiding van het park over. Vanaf half september 1944 krijgt de dierentuin maandenlang te maken met het oorlogsgeweld en lag het park zelfs gedurende enige tijd in de vuurlinie tijdens de Slag om Arnhem. Veel dieren en twee medewerkers kwamen in die tijd om het leven. Na de oorlog vond de wederopbouw van de dierentuin plaats en dat betekende vooral hard werken voor iedereen. Antoon van Hooff nam in 1962 het stokje over van zijn ouders, waarna er door de aantrekkende economie weer nieuwe mogelijkheden ontstonden voor toekomstige ontwikkelingen. In 1968 opende Burgers’ Leeuwenpark, een jaar later omgedoopt tot Burger’s Safaripark. Antoon was achteraf gezien een visionair. Lang voordat de technische ontwikkelingen zich dusdanig hadden ontwikkeld om de bouw van de Bush te realiseren, had hij dat plaatje al in zijn geestesoog vóór zich. www.burgerszoo.nl
Door Ank Herstel
Eigen foto’s
