Heemkundige Vereniging Nuwenspete i.s.m. de Hervormde Gemeenten Elspeet en Nunspeet
nodigen u uit voor de lezing van Dr. Lotty Broer op donderdag 29 november 2018.
Haar lezing gaat over de geschiedenis van de Utrechtse Sint Paulusabdij en de stichting van de Hervormde dorpskerken in Elspeet en Nunspeet in de Middeleeuwen.
Plaats: Kerkelijk Centrum De Wheme te Nunspeet.
Aanvang: 20.00 uur
Inloop: 19.30 uur.
Wie is Lotty Broer? Dr. C.J.C. (Lotty) Broer studeerde middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, is aan die universiteit ook verbonden geweest als assistent-in-opleiding. In 2000 is zij aan deze universiteit gepromoveerd. Het promotieonderzoek betrof de vroegste geschiedenis van de Utrechtse Sint-Paulusabdij, haar goederen- en rechtenbezit. Regelmatig geeft ze over zeer uiteenlopende onderwerpen lezingen. Tegenwoordig publiceert ze vooral op haar website: www.broerendebruijn.nl
Samenvatting van de lezing: De Utrechtse Sint-Paulusabdij, bezat in de Middeleeuwen goederen- en rechten op en rond de Veluwe, met name langs de westrand ervan: Ermelo, Elspeet, Nunspeet en Harderwijk. Als blijk van hun intentie legden kloosterlingen, om de wereld vaarwel te zeggen en zich volledig te wijden aan het eren van God, geloften van kuisheid, gehoorzaamheid en armoede af. Bij dat laatste ging het echter om persoonlijke armoede, want juist om de kloosterlingen in staat te stellen zich vrij van wereldse beslommeringen te wijden aan hun koorgebed, had een kloostergemeenschap toch altijd een zeker bezit nodig. Dit voor het onderhoud van de monniken en instandhouding, maar ook verfraaiing, van de gebouwen.
Dit bezit – grondbezit maar ook allerlei andere rechten waaruit inkomsten voortvloeiden – verwierven kloostergemeenschappen, deels al bij hun stichting, maar ook daarna nog regelmatig door schenkingen van (belang)rijke gelovigen. In ruil daarvoor verwachtten zij van de kloosterlingen dat zij baden voor hun zieleheil.
Het bovenstaande gold ook voor de omstreeks het jaar 1000 door bisschop Ansfried van Utrecht gestichte kloostergemeenschap op de Hohorst bij Amersfoort. Deze werd omstreeks 1050 door Ansfrieds opvolger, bisschop Bernold naar de stad Utrecht verplaatst en sindsdien stond deze bekend als de Sint-Paulusabdij.
Bezittingen had de abdij in verschillende delen van het bisdom Utrecht, onder meer ook op en aan de randen van de Veluwe, en dan met name in Ermelo en omgeving (Elspeet, Nunspeet en Harderwijk). De abdij kon over deze bezittingen en rechten beschikken. Hoe ze deze verwierf en hoe ze zich ontwikkelden, welke inkomsten de abdij hieruit had, hoe de verschillende goederen en rechten werden beheerd en aangewend voor het onderhoud van de kloosterlingen, daarover zal het in deze lezing gaan.
De Heemkundige Vereniging Nuwenspete en de Hervormde kerken van Elspeet en Nunspeet heten u hartelijk welkom. De koffie staat klaar en de toegang is vrij.
