Mees kwam dus op het spreekuur van “Vandaag is Rood”, alleen bij goed kijken was de basis van de dikke teen links van Mees niet echt roodrood, maar eerder paarsrood. Vanwege de plaats en de kleur van de aandoening, gaan mijn gedachten uit naar jicht.
Jicht, artritis urica, is een ontsteking in een gewricht door de vorming van neergeslagen urinezuurkristallen. Deze urinezuurkristallen worden normaal in het lichaam uit o.a. voedsel gemaakt en door het lichaam afgevoerd, maar het lichaam kan deze kristallen niet meer goed kan afvoeren. Waardoor die in een gewricht kunnen neerslaan.
Voorkeursplaats van jicht is wel aan de basis van de grote teen, de hallux, maar kan ook in de gewrichten van de vingers, ellenbogen maar ook in het kraakbeen van het oor verschijnen. De huid rond het gewricht staat strak, is vaak glanzend, warm, rood/paars en het gewricht is dik en extreem gevoelig. De pijn kan over de dag verergeren. Algemene ziekteverschijnselen als koorts, malaise [ziek zijn], kunnen er ook bij optreden.
Jicht bestaan al heel lang. Voor het eerst heeft Hippocrates ruim 2500 jaar geleden het in zijn geschriften genoemd. Men dacht dat de jichtlijder meestal een goed doorvoede welgestelde man was.
Er is een man-vrouw-verschil: bij mannen komt het vaker voor dan bij vrouwen en dan begint het rond het 40e levensjaar. Bij vrouwen komt het minder vaak voor en dan na de menopauze, wanneer er geen maandelijkse menstruatie meer optreedt, waardoor er minder afvoer van zuren plaatsvindt. Het proces van jicht verloopt verder hetzelfde.
Dat voeding een belangrijke rol speelt is ook al sinds Hippocrates bekend. Het gaat om de verhouding zuur : base, maar ook het aandeel purine in de voeding. Meestal is die verhouding 30-40% zuurvormend tegen 60-70% basis-vormend voedsel. Optimaal voor voedsel is: 20% – 80%, 1 eenheid zuurvormend voedsel tegen 4 eenheden basisch-vormend voedsel.
Zuurvormende producten zijn bijv: vlees en vleeswaren, vis, kaas, zuivel, ei, sojaproducten, vetten, suiker, koffie, thee, alcoholische dranken, granen, snacks, granen, vetten, mosselen en koekjes.
Basisvormende producten kunnen nagenoeg onbeperkt gegeten worden en zijn bijv: groenten, fruit, pompoen, banaan, tomaat, komkommer, selderij, augurk, aubergine, aardappel.
Purinerijke voedingsmiddelen zijn middelen, die met mate gegeten kunnen worden: orgaanvlees [niertjes, lever, zwezerik], vette vis [haring, makreel, zalm, sardientjes, ansjovis].
Volgende keer gaan we in op de verschillende vormen van jicht.
John en Carolien Polderman – Götte, huisartsen
