Dat je niet altijd ver weg hoeft te gaan om bijzondere dingen te zien en mee te maken, bewijst mijn bezoek aan Deventer. De stad, waar ik nog nooit eerder was geweest, stond eerlijk gezegd niet boven aan mijn ’things to do’ lijstje, maar de allervriendelijkste uitnodiging om eens een dagje te komen kijken, kon ik niet afslaan.
Natuurlijk wist ik wel dat Deventer Koekstad, Hanzestad en Boekenstad werd genoemd, maar daar hield mijn kennis over deze stad op. Het centrum van Deventer ligt al bijna aan mijn voeten als ik het NS station uitloop naar de Brink. Het is ondertussen koffietijd en waar kun je beter koffie drinken dan in de Deventer Koekwinkel? Dit koffiehuis voelt als een warme huiskamer, waar je gezellig keuvelend met de overige gasten je kopje koffie drinkt. Ik krijg koffie met een ‘Bijtje’, een stukje ontbijtkoek. Er waren veel koekenbakkers in en om Deventer, maar het is de kruidkoek van Bussink die sinds 1593 wordt gemaakt en het is juist deze kruidkoek waar Deventer wereldwijd naam mee heeft gemaakt. De kruidkoek werd vroeger aan schepen meegegeven die naar het noorden van Europa gingen om haring en stokvis te vangen. De koek bleef erg lang goed en eetbaar en de faam bereikte al snel de omringende landen die de kruidkoek gretig afnamen. www.deventerkoekwinkel.nl
Onder leiding van stadsgids Marcel Schoemaker wandel ik door de stad. Hij vertelt dat Deventer in de 14e en 15e eeuw de Gouden Eeuw beleefde, terwijl een stad als Amsterdam dat pas later mee mocht maken. De teloorgang van de stad begon eigenlijk pas na de 80-jarige oorlog toen het schorriemorrie vertrok. De handel loopt terug, de IJssel verzandt en er ontstond zo veel armoe dat de mensen geen geld hadden om nog iets aan de huizen te veranderen. Daardoor is veel bewaard gebleven van het rijke verleden en onder leiding van Marcel gaat de geschiedenis bijna weer voor me leven. De monnik Lebuinus , die de fundering van de stad Deventer legde, bouwde in 768 een houten kerk langs de IJssel. Deventer, de vierde oudste stad van Nederland, kwam onder de bescherming van de Bisschop tot grote bloei. Op de Brink, de belangrijkste straat van Deventer, werd vijf keer per jaar gedurende twee weken een markt gehouden die kooplui en bezoekers van heinde en verre aantrok. De koperen ketel die in Museum De Waag hangt, is de stille getuige van het feit dat er af en toe misdaden plaatsvonden. De ketel werd gevuld met kokende olie en de veroordeelde werd ten overstaan van het volk op de Brink gekookt.
Met het verstrijken der jaren vestigde zich ook de boekdrukkunst in Deventer, een ambacht dat zich zo ver uitbreidde dat Deventer ook bekend is als Boekenstad. Jaarlijks wordt in augustus in de historische binnenstad en langs de IJsselkade de grootste boekenmarkt van Europa gehouden. www.deventerboekenmarkt.nl
We lopen door het Bergkwartier, waar de handel gevestigd was. Goed beschouwd is Deventer één groot openluchtmuseum, er is weinig oorlogsschade aangericht. De panden in het Bergkwartier zien er beeldschoon uit. De monumentale huizen zien er nog steeds uit als enorme voorraadschuren. We lopen door de kleine straatjes en smalle steegjes die allemaal een verhaal vertellen. We lopen terug naar het voormalige bestuurderskwartier en als kers op de taart mag ik de Grote- of Lebuinuskerk beklimmen. De wenteltrap heeft 225 treden, waarna me een adembenemend uitzicht over Deventer en de IJssel wacht.
Van maandag tot en met zondag start vanaf het VVV kantoor aan de Brink 89 om 13.30 uur een stadswandeling onder leiding van een gids. Op zaterdag start er ook een wandeling om 11.00 uur. Zelf op stap kan natuurlijk ook. Bij de VVV is een keur aan brochures met diverse wandelingen verkrijgbaar. www.deventer.info
Deventer is supertrots op het Geert Groote Huis dat aan het Lamme van Dieseplein is gevestigd. Het museum is gebouwd op de fundamenten van de eerste kapel van de Broeders en Zusters van het Gemene Leven. Geert Groote wordt beschouwd als de grootste Deventenaar aller tijden. Wat hem zo beroemd heeft gemaakt wordt in het Geert Groote Huis op duidelijke wijze naar voren gebracht. Een aanrader is de film die in 15 minuten het leven van de grondlegger van de ’Moderne Devotie’ beschrijft. De Moderne Devotie is een vernieuwingsbeweging die stond voor een persoonlijke beleving van het geloof en een eenvoudig en oprecht leven. Het verhaal vertelt hoe Groote tot deze inzichten kwam, waarna hij zijn leven onder meer wijdde aan de armen. Middels diverse displays worden bezoekers bewust gemaakt van de parallellen van toen en nu. www.geertgrootehuis.nl
In Museum De Waag staat Bep Spa al te trappelen om me rond te leiden. Bep vertelt bevlogen over de geschiedenis van Deventer, die in al haar facetten in De Waag te zien is. In De Waag worden wisselende tentoonstellingen gehouden. De vaste tentoonstelling bestaat onder andere uit schilderijen, Romeinse munten en beeldjes, sieraden en andere voorwerpen. Elke zondag om 14.00 uur wordt een gratis rondleiding gegeven. www.museumdewaag.nl
In het straatje achter Museum de Waag is het Speelgoedmuseum en ook daar wip ik even naar binnen. Dit museum is open van dinsdag tot en met zondag van 11.00 tot 17.00. Binnen is er een wirwar van trapjes, opstapjes en gangetjes, maar wie daar niet tegen opziet, heeft de tijd van zijn of haar leven. Poppen, poppenhuizen, treinen, spelletjes en ook nog eens een grote afdeling met toverlantaarns. www.speelgoedmuseumdeventer.nl
Winkelen in Deventer is een verhaal apart. Zelden zag ik op een relatief kleine oppervlakte zoveel originele, leuke en bijzondere winkeltjes en galeries. Winkels met glaswerk, kunst, mode, curiosa, speelgoed, sieraden, tassen, antieke boeken en nog veel meer, proberen elkaar de loef af te steken als het om originaliteit gaat. Vergeet vooral niet om bij de VVV de gratis wandelroute langs de galeries en winkels af te halen. www.deventer.info
Mijn dagje Deventer is voorbijgevlogen en ik heb er spijt van dat ik niet langer kon blijven. Er staat nog maar één bezoek op mijn programma: de DAVO Bieren Stadsbrouwerij. Het is even zoeken, want de brouwerij ligt net buiten het centrum in de Sluisstraat, maar als ik eenmaal binnen ben word ik spontaan vrolijk. In een supergezellige ruimte kun je niet alleen een proeverij meemaken, maar ook een hapje eten. De brouwerij is pas in 2012 ontstaan, maar kan nu al bogen op een grote populariteit bij het Deventer publiek. www.davobieren.nl
Door Ank Herstel
Foto’s Maarten van de Biezen
Het verspreidingsgebied van De Veluwse Courant ligt ongetwijfeld in één van de mooiste gebieden van Nederland. Het Veluwemeer, de bossen en talloze mogelijkheden om te recreëren: het ligt allemaal aan onze voeten. Maar soms wil je gewoon eens iets anders. De komende tijd gaat De Veluwse Courant op onderzoek naar uitstapjes en bezienswaardigheden in de omliggende gebieden. Zou het gras echt groener zijn bij de buren?
