ZWOLLE – Wie voor het eerst Zwolle gaat ontdekken zal snel merken dat de keuzestress op de loer ligt. Wordt het museum de Fundatie, de Herman Brood Experience, het huis met de 99 ramen, de Peperbus of het complete middeleeuwse centrum wat aandacht krijgt? Of toch liever winkelen in de talloze gezellige winkelstraten en straatjes en met volle tassen uitpuffen op een terrasje?
Wie het échte Zwolle wil leren kennen, en dat kan absoluut niet in één dag, doet er goed aan zijn of haar licht op te steken bij Stadsrondleidingen Zwolle. Een groot team van goed opgeleide gidsen staat paraat om anderhalf tot twee uur durende stadswandelingen te begeleiden. Voor elke interesse is er een speciale themawandeling, variërend van literair, via kunst naar moderne devotie. www.stadswandelingzwolle.nl. Mijn gids Gerrie komt me ophalen bij Engel Winkelcafé in de Sassenstraat, een café waar je gewoon de kopjes waarin de koffie geserveerd wordt, kunt kopen, maar ook tassen, kandelaars en ander serviesgoed. Gerrie vertelt honderd uit over háár Zwolle terwijl we door allerlei steegjes en straatjes lopen. Een stadstour met een gids heeft een absolute meerwaarde omdat je op plekken komt waar je anders niet zo snel terecht zou komen en ongemerkt krijg je veel informatie. Gerrie wijst me tijdens de wandeling op allerlei bijzondere winkeltjes en mooie oude panden. We lopen door een klein straatje naar een pleintje achter het Celepoortje. In dit straatje zijn twee boekwinkeltjes te vinden, het ene is bemand door de eigenaar, het andere winkeltje is bemand door een etalagepop. Wie in het winkeltje met de etalagepop een boek uitzoekt, kan dit in het andere winkeltje afrekenen. Eenmaal op het pleintje aangekomen valt meteen het manshoge beeld van Johan Cele op. Johan Cele werd geboren in 1350 en heeft een enorme stempel op het onderwijs in Zwolle gezet. Hij was 40 jaar rector van de Latijnse school, was onderwijshervormer, musicus en sleutelfiguur van de Moderne Devotie. Daarnaast nam hij het initiatief voor de vestiging van een bibliotheek in Zwolle. Het beeld toont volgens de maker, Eric Claus, een vastberaden man met zwierige mantel en een groot opengeslagen boek in zijn handen. ‘De bladzijden als uitgeslagen vleugels van een vogel. Net als de Moderne Devotie neemt Cele een grote vlucht’. De Moderne Devotie is een hervormingsbeweging die aan het einde van de 14e eeuw ontstond en vanuit Zwolle en Deventer werd verspreid over grote delen van Europa. Tijdens de themawandeling ‘Moderne Devotie’ van Stadsrondleidingen Zwolle worden diverse plekken bezocht die hier een rol in hebben gespeeld, zoals bijvoorbeeld de Latijnse school van Johan Cele.
De plaats waar alle rondleidingen van Stadsrondleidingen Zwolle normaal gesproken beginnen én eindigen is bij het Zwolse Balletjeshuis aan het Grote Kerkplein. In 1845 startte J. van der Kolk in hetzelfde (nu) monumentale pand de productie van ‘zwarte steken’. In vroeger tijden werden zwarte steken gebruikt om koffie te zoeten. Wie koffie dronk stopte een zwarte steek in zijn of haar wang, waardoor de koffie van destijds minder wrang smaakte. Zwarte steken, oftewel Zwolse Balletjes, worden gemaakt naar een eeuwenoud recept met bruine suiker als basis. Eigenaresse Wies Dull laat iedereen proeven van de balletjes en vertelt met liefde tientallen keren per dag hoe ze gemaakt worden. In het Zwolse Balletjeshuis is ook een VVV informatiepunt gevestigd. Hier kunnen ook de Stadsrondleidingen gereserveerd worden. Nog na sabbelend op een Zwols Balletje is het tijd om richting Michaelkerk te gaan voor de presentatie van Panorama Hanze.
Zwolle is één van de negen Hanzesteden in Oost Nederland en tijdens het Hanzejaar 2023 wordt hier uitgebreid aandacht aan besteed. Hanzesteden maakten deel uit van een netwerk van steden wat halverwege de twaalfde eeuw rond de Oostzee ontstond en waar kooplieden uit Duitsland, Scandinavie, Polen, Engeland, De Baltische staten, Rusland en Nederland zich bij aansloten. Het was dus een samenwerkingsverband tussen kooplieden. Hanzesteden waren doorgaans zéér welvarend en dat is onder andere in Zwolle nog goed te zien aan de prachtige monumentale panden die bewaard zijn gebleven. De Grote of St.Michaelskerk is ruim 600 jaar oud. Tegenwoordig is dit gebouw onder de naam Academiehuis Grote Kerk onder andere in gebruik als expositieruimte, muziektheater en boekenmarkt. In dit gebouw, wat het grootste overdekte plein van Zwolle wordt genoemd wordt tot 31 mei 2024 Panorama Hanze gehouden. Het verhaal van Hanzestad Zwolle is op een eigentijdse manier vormgegeven in een experience. De beleving werkt met tijdsloten. Eenmaal binnen wordt met behulp van animaties die op een megagroot scherm rondom de bezoekers geprojecteerd worden, de geschiedenis van Zwolle, wat in het prille begin nog ‘Suolle’ heette, verteld. Na het bekijken van het spektakel volgt een bezoek aan het Panoramadak van het Academiehuis Grote Kerk. Er moeten wel éérst 130 traptreden langs de stevige bouwstelling overwonnen worden, maar dan volgt de beloning in een schitterend uitzicht over Zwolle en bij helder weer de omgeving daarvan. Beschermengel Michael, die normaal gesproken alleen vanaf de grond is te zien, houdt de bezoekers op het platform angstvallig in de gaten. In de binnenstad van Zwolle is het niet moeilijk om een adresje te vinden voor een drankje of een hapje. Wie echter een rustige locatie zoekt kan uitstekend terecht bij Lunchcafé Villa Suikerberg aan de Potgietersingel 1a, pal naast museum de Fundatie. Gastheer Bé Kikkert schept er een groot genoegen in om voor een scherpe prijs zijn gasten nét dat beetje meer te bieden.
Door Ank Herstel
Foto’s Maarten van de Biezen
Het verspreidingsgebied van De Veluwse Courant ligt ongetwijfeld in één van de mooiste gebieden van Nederland. Het Veluwemeer, de bossen en talloze mogelijkheden om te recreëren: het ligt allemaal aan onze voeten. Maar soms wil je gewoon eens iets anders. De komende tijd gaat De Veluwse Courant op onderzoek naar uitstapjes en bezienswaardigheden in de omliggende gebieden. Zou het gras echt groener zijn bij de buren?