‘ik wil niet dat die wol wordt verbrand’
NUNSPEET – ,,Spinnenwielen en alles er omheen is mijn passie,’’ zegt Jacqueline Mensink. ,,De wol die er vanaf komt kun je dragen als kleding, je kunt er mee vilten, leuke dingen van maken en er zijn nog talloze andere voorbeelden te bedenken wat je met de gesponnen wol kunt doen.
Ik denk dat in deze duurzame tijd het spinnenwiel weer terug moet komen!’’ Goed beschouwd is Jacqueline nog maar een paar jaar gepassioneerd door het spinnenwiel. Het begon allemaal ongeveer in 2019 toen ze in de krant las dat er zoveel wol wordt weggegooid of zelfs verbrand. ,,Ik heb altijd wel interesse gehad in wol, maar ik ben me er toen echt in gaan verdiepen, vooral waarom het wordt weggegooid. Het is toch ongelofelijk dat dat verbrand wordt, dat mag niet. Ik hoorde tot mijn verbazing dat het soms in spouwmuren gebruikt wordt, maar dat kan niet met klare wol, dus daar moet dan weer een chemische substantie aan worden toegevoegd om het in de muren te verwerken en dat is nog steeds niet natuurlijk. Wol maken en wol draaien is het enige wat natuurlijk en duurzaam is. Toen ik dat inzicht kreeg ben ik spinnenwielen gaan verzamelen. Ik heb er nu 21 staan en die komen uit heel Nederland. Als ze kapot waren dan knapten mijn broer en mijn neefjes die op en nu ben ik heel blij met mijn collectie. Ze worden allemaal gebruikt, het zijn lesspinnenwielen.’’ De lesspinnenwielen worden gebruikt door de cursisten van Jacqueline die willen leren spinnen want na het eerste ‘inzicht’ heeft ze een waar spinnenwiel-, brei- en haakimperium opgebouwd met maar één doel: het doorgeven aan anderen. ,,Het is mijn missie, want ik wil niet dat die wol wordt verbrand,’’ zegt ze. Toen ik dat stukje in de krant las dacht ik bij mezelf ‘die schaapjes hebben op mij zitten wachten, nu is het zo ver’. Ik denk echt dat ik daarvoor in het leven ben geroepen,’’ vervolgt ze. ,,Toen ik mijn eerste spinnenwiel kocht ben ik gaan zitten en heb ik even naar een filmpje gekeken. Tien minuten later had ik het voor elkaar, ik deed blobblobblob en ik had een draad. Ik denk dat ik een oude ziel ben, ik voelde me meteen thuis met dat spinnenwiel en dacht nog ‘jij hoort bij mij en hebt al die tijd op mij zitten wachten’.
Doorgaans hebben cursisten vijf lessen van twee uur nodig om het een beetje te snappen, maar dan kunnen ze ook een mooie draad spinnen. De allereerste vorm van wolspinnen vond plaats met een tolletje, misschien is het zelfs wel per ongeluk uitgevonden door een schaapsherder die gedachteloos met een plukje wol aan het spelen was. Na de spintol werd rond de elfde eeuw het handgedreven spinnenwiel uitgevonden en twee eeuwen later ontstonden er de spinnenwielen waarbij ook de voet werd gebruikt. De ontwikkeling heeft niet stilgestaan, want er zijn tegenwoordig elektrische spinnenwielen voor mensen die bijvoorbeeld artrose in hun handen hebben of hun benen niet kunnen gebruiken. Want spinnen met een spinnenwiel betekent handen en voet tegelijkertijd gebruiken, en dat moet je even onder de knie krijgen.. Jacqueline: ,,Het komt ook wel eens voor dat iemand er gewoon geen feeling voor heeft, die leren het gewoon nooit. Geeft niets, is niet hun roeping. Ik weet vaak al als ze hier de eerste keer binnen komen hoe lang ze blijven. Daarnaast zijn er ook mensen die gewoon één lesje willen om het gevoel weer even terug te krijgen. Maar doorgaans zitten we hier met een groep aan tafel en dan komen ook de verhalen los. Ik heb ondertussen 30 spinsters op les gehad en hoop dat zeker 20 daarvan doorgeven dat spinnen leuk is en dat de wol niet verbrand mag worden, dat is mijn missie.’’
Jacqueline gaat letterlijk en figuurlijk ‘de boer op’ om aan wol te komen. De boeren willen er graag van af en doorgaans willen ze er geen geld voor hebben, maar Jacqueline geeft ze dan toch een aardigheidje. Eenmaal thuis moet de wol plukje voor plukje met de hand worden gewassen en de hoeveelheid wol die daarna overblijft is maar een fractie van de grote zakken wol die ze meekreeg. Voor de kleur heeft ze zich verdiept in het kleuren met natuurlijke materialen, zoals planten en wellicht komt er in de toekomst nog een boek daarover uit van haar hand. Wie belangstelling heeft voor spinnen en voor het redden van wol, en dat een mooi tweede leven wil geven kan contact met haar opnemen via nummer 06 50852996.
Door Ank Herstel
Foto’s Maarten van de Biezen
Volgens De Dikke van Dale is de definitie van een ambacht een vak waarbij je iets met de hand maakt. Of het eindproduct met de hand of met een machine gemaakt wordt, maakt meestal niet uit. Ambachtslieden werken doorgaans met passie en beheersen hun vak tot in de perfectie. De komende tijd laat de Veluwse Courant ambachtslieden die oude óf nieuwe ambachten beoefenen graag aan het woord. Meedoen? Stuur een mail naar redactie@develuwsecourant.nl
