Nunspeet uit de Kunst wil zich inzetten voor een vrije Veluwe

NUNSPEET – Stichting Nunspeet uit de Kunst is de belangenvertegenwoordiger van ruim 170 aangesloten organisaties op het gebied van o.a. recreatie en toerisme. De participanten zijn gevestigd in de gemeente Nunspeet (voor de duidelijkheid: dus inclusief Hulshorst, Elspeet en Vierhouten). Er zijn drie VVV-vestiging, waarvan actief gebruik wordt gemaakt (2019 ca. 27.000 bezoekers). Het aantal overnachtingen in de gemeente bedraagt ca. 1,2 miljoen per jaar. Daarnaast is er sprake van veel dagtoerisme. Natuurbeleving is voor onze bezoekers een belangrijke motivatie om hier te komen. 

We starten met bovengenoemde introductie om duidelijk te maken dat velen in de gemeente Nunspeet leven van en voor onze toeristen. In dat licht bezien hechten wij eraan om ons zo gastvrij mogelijk op te stellen en onze bezoekers zo min mogelijk te confronteren met bewegingsbeperkingen. We willen immers graag dat ze terugkomen. 

Op dit moment worden we qua natuurbeleving al geconfronteerd met de volgende beperkingen: 

• • De Doornspijkse en Oldebroekse heide (direct grenzend aan de oostkant van Nunspeet). Deze zijn volledig afgesloten voor militaire oefeningen. 
• • De Kroondomeinen (ten oosten van Elspeet, deels liggend op grondgebied van Nunspeet). Dit gebied is afgesloten van 15 september tot 25 december. 
• • Diverse grote en niet toegankelijke particuliere terreinen. 

U zult begrijpen dat wij niet op een nieuwe afsluiting zitten te wachten. Daardoor voelen we ons steeds meer ingeklemd, waardoor we voor toeristen minder aantrekkelijk worden. Dat kan leiden tot afname van het aantal overnachtingen en bestedingen. Alhoewel wij achter het idee van de recreatiezonering staan, vinden we dat toepassing van zone D ons en onze gasten teveel beperkingen oplegt. Nunspeet is altijd een gastvrije gemeente geweest en dat willen we zo houden. Dat betekent dat wij de unieke toegang van het Hulshorster- en Beekhuizerzand te allen tijde willen handhaven. Deze opvatting wordt gedeeld door vele deelnemers aan de diverse (digitale) bijeenkomsten die wij hebben bijgewoond. Wij zijn er dan ook niet van overtuigd dat de mens een grote verstorende factor is. Onze eigen waarneming en gesprekken bevestigen dit. Ook hoorden we veel kritiek op de onderliggende argumenten die de beheerder hanteert, met als conclusie dat tijdelijke sluiting de beste oplossing is. Die argumenten worden ook niet gestaafd door grondig onderzoek, althans dat is ons niet bekend. Dit creëert veel weerstand. Gevolg van dit alles is dat er een kleine groep voorstanders is tegenover een grote groep tegenstanders. Wij scharen ons overigens in hoge mate achter de standpunten van de Buurtvereniging Hulshorst, die -zo hebben we gemerkt- ter zake zeer deskundig is. 

Sluiting gedurende het broedseizoen krijgt ook al een andere inhoud als de tijd die daarvoor bedoeld is wordt genoemd: van 15 maart tot 1 september! Dat is bijna een half jaar. Voor onze toeristen betekent dat in het voorseizoen en hoofdseizoen bordjes “verboden toegang”. (Nb: vanaf 15 september zijn dan de Kroondomeinen weer gesloten). Eén van onze doelstellingen is om het vakantieseizoen zoveel mogelijk te spreiden. Sluiting in het voorjaar gaat hier recht tegenin. 

Ook hebben wij geconstateerd dat de communicatie om bezoekers voor te lichten thans te wensen over laat. Er wordt op de toegangsbordjes van het gebied nauwelijks te kennen gegeven dat het een uniek en kwetsbaar gebied betreft, dat vooral in het voorjaar stilte behoeft. 

Door het gebied lopen diverse gemarkeerde wandelpaden: Hulshorster zandroute, Leuvenumse Beekroute, NS route Hierdense Poort, Bossen Harderwijk route, Westerbork route. Van de routes bestaat gedrukt materiaal dat we als VVV uitgeven. Tijdelijke afsluiting is organisatorisch lastig, heeft een negatieve uitstraling en zal op onbegrip stuiten. En dat voor een handjevol mensen dat dagelijks van deze routes gebruik maakt. 

In Nederland zijn wij op een punt beland dat daadwerkelijke aanpak van de stikstofdepositie aanstaande is. Daarmee zal een grote verstoorder van de natuur steeds minder invloed krijgen, waardoor waarschijnlijk ook de vogelstand verbetert. Om dan juist nu de toegang voor mensen te ontzeggen is wrang. We zijn bang dat dit een blijvende maatregel wordt omdat bij een verbeterde vogelstand ongetwijfeld zal worden aangevoerd dat dit (ook) door de afsluiting komt. Daarom zijn we voor permanent openhouden met ondersteunende maatregelen in plaats van tijdelijke afsluiting. Dus in feite toepassing van zone C. Een dergelijke maatregel zal door bewoners en bezoekers ondersteund worden. Wellicht creëert dit dan ook “ambassadeurs” die de handhaving verder helpen ondersteunen. 

Uitgaande van het open houden van het gebied hebben wij de volgende suggesties om verstoringen in het gebied zoveel mogelijk te voorkomen: 

1. Markeer het gebied met duidelijke toegangsbordjes: bv. u nadert kwetsbaar gebied waarin bijzondere vogels kunnen broeden. Of gebruik de term stiltegebied. Op de toegangsbordjes staat een QR code vermeld waarmee uitgebreide digitale informatie over het gebied kan worden gedeeld. 

2. Beperk de toegang tot wandelaars en fietsers. Misschien moet ook aan fietsers beperkingen worden opgelegd. Daar zijn wij nog niet uit. In elk geval een verbod op gemotoriseerde voertuigen die op fossiele brandstof rijden. Want die stoten gassen uit en maken lawaai. 

3. Als de Hulshorsterzandroute iets wordt verlegd, ontstaat er een nog groter middengebied. Bij de start in Hulshort loop je dan eerst de Klarenweg op om vóór Middelhart rechts af te slaan. Dan kom je weer op de bestaande route terecht. Die kleine wijziging maakt de route iets langer maar niet minder interessant. Zo zijn er wellicht nog wel wat wijzigingen mogelijk. 

4. Tijdens de presentatie werd duidelijk gemaakt dat het padennet te dicht is, waardoor de rustgebieden te klein zijn. Het is toch makkelijk om sommige paden te sluiten? 

5. Sta geen groepsactiviteiten toe (behoudens vergunning). 

6. Beroep je niet te snel op moeilijke handhaafbaarheid. Ook de “ambassadeurs” zijn betrokken genoeg om mee te bewaken mits ze goed geïnformeerd zijn. 

7. Op het gebied van voorlichting doen wij thans als VVV’s weinig om de rust in het gebied te bevorderen. We zijn er ook nooit op aangesproken. Maar we zouden hier best meer rekening mee willen houden, bijvoorbeeld door vermeldingen op de brochures. We ontvangen graag teksten. Op dezelfde wijze kan het bezoekerscentrum in Nunspeet betrokken worden. 

8. Voorlichting zou al van jongs af aan moeten beginnen. Hoe mooi zou het zijn als Natuurmonumenten elk jaar met de groepen 7 of 8 van de basisscholen een excursie naar het gebied houd! 

9. Slechts in bepaalde gemarkeerde zones toestaan dat mensen mogen afwijken van de paden. 

10. Bepleit bij Rijkswaterstaat een permanente snelheidsbeperking van 100 km voor de A-28 tussen Harderwijk en ’t Harde en niet een tijdelijke en partiële snelheidsbeperking zoals die nu geldt. Het liefst met onderschrift op de borden van “natuurbescherming”. 

Ons standpunt is getoetst bij de adviescommissie van Nunspeet uit de Kunst (zie voor samenstelling www.nunspeetuitdekunst.nl – “Contact” – “Over uit de kunst”.) Tevens hebben we alle participanten 

geïnformeerd over ons standpunt en hebben we hen om reactie gevraagd. Diversen hebben hiervan gebruik maakt en hun opmerkingen zijn verwerkt. 

Tenslotte willen we pleiten voor een permanente monitorgroep die de beheerder ondersteunt in het nemen van maatregelen. Naast de VVV zien we hierin ruimte voor een afgevaardigde van de Buurtvereniging Hulshorst, iemand van de Sovon etc. etc. We creëren op deze wijze draagkracht in plaats van verzet. 

Kortom: we willen ons inzetten voor een vrije Veluwe voor ons en onze bezoekers, zodat we de natuur kunnen beleven en het geen monument wordt. 

Bestuur Stichting Nunspeet uit de Kunst