‘Al die kleuren, ik word er blij van’
NUNSPEET – ,,Ik ben altijd in kunst geïnteresseerd geweest,’’ begint Klaas Mollema. ,,Ik heb rechten gestudeerd, maar het had net zo goed geschiedenis of kunstgeschiedenis kunnen zijn Ik ging al vroeg naar veilingen en dan kocht ik wel eens iets, maar als je rond de 40 bent en je hebt jonge kinderen, dan gaat je geld aan andere dingen op. Pas zo’n 20 á 25 jaar geleden, toen de kinderen het huis uit waren, heb ik van mijn passie voor kunst echt werk kunnen maken. Mijn verzameling is langzamerhand behoorlijk toegenomen.’’
Al jaren lang is het werk van Ben Viegers favoriet bij Mollema. ,,Al vrij snel ben ik op een werk van Ben Viegers gestuit, hij is mijn favoriete schilder. Hij werkte, zoals dat heet, voor kost en onderhoud, sommige mensen noemen dat een broodschilder. Maar dat geldt dan voor alle schilders die van hun hobby hun werk hebben gemaakt. Viegers heeft altijd redelijk van zijn werk kunnen leven. Vóór de oorlog had hij al een motorfiets en later een auto, waarmee hij met schilders als Jaap Hiddink en Henk van Leeuwen op vakantie naar Brugge of Bretagne ging. Viegers heeft zelfs heel lang Bob, de zoon van zijn leermeester, de kunstschilder Charles Dankmeijer (1861 – 1923) onderhouden en zijn muziekstudie betaald’’, weet Mollema.
Wat is voor Mollema de drijfveer om een kunstwerk aan te kopen? ,,Het moet bijzonder zijn, het moet er uitspringen. Ik moet zien dat de maker zijn werk met plezier en passie heeft geschilderd en natuurlijk moet hij ook talent hebben.’’ Dan volgt onherroepelijk de vraag wat het werk van Ben Viegers zo bijzonder maakt dat Mollema er een aantal van in bezit heeft. Mollema: ,,Hij is één van de weinige schilders die alle seizoenen schilderde. Hij heeft winter,- voorjaars,- zomer,- en herfstschilderijen gemaakt. Hij schilderde van alles. Veel boerderijen, maar ook de bollenvelden, strandgezichten, portretten en bloemen. Hij maakte prachtige luchten, met altijd een beetje roze er in en schitterende waterpartijen. Het bijzondere vind ik dat ik een Viegers altijd herken, zelfs als hij niet gesigneerd is.’’
Viegers leefde van 1886 tot 1947. Hij werd geboren in Den Haag en werkte daar ook lange tijd, maar heeft van 1938 tot 1947, met een tussenpoos tijdens WO II in Nunspeet gewoond. Uiteraard hebben zijn woonplaatsen een belangrijke rol gespeeld in de schilderijen die hij maakte. Het spreekt voor zich dat in de tijd die hij in Nunspeet doorbracht, veel schilderijen de omgeving daarvan als onderwerp hadden, evenals tijdens zijn verblijf in Den Haag. Wat Viegers altijd naliet, tot (bijna) wanhoop van Mollema, is zijn werk te dateren. En dat is een enorme uitdaging voor Mollema die in zijn passie net ietsje verder gaat dan de doorsnee verzamelaar. ,,Ik heb het altijd leuk gevonden om de plekken op te zoeken waar hij een schilderij gemaakt heeft’’, zegt hij, terwijl hij een foto laat zien van een schilderij van Viegers en een foto van de hedendaagse situatie. ,,Dit schilderij is in Brugge gemaakt en het straatje, de Rolweg, ziet er op een klein detail na, nog precies hetzelfde uit. Ik heb van bijna al mijn schilderijen de plek bezocht waar het gemaakt is. Ter plekke probeer ik me dan voor te stellen waar Viegers moet hebben gestaan. Maar doordat hij nooit dateerde is het soms moeilijk om de precieze plek te achterhalen, want er is in de afgelopen 100 jaar nogal wat veranderd’’, lacht hij. ,,Het feit dat Viegers geen kinderen naliet, maakt het soms moeilijk een antwoord te vinden op de vraag wie of wat er is afgebeeld want je weet betrekkelijk weinig over zijn leven en je kunt ook niets navragen.’’
Mollema gaat soms heel ver in zijn speurtocht naar de juiste locatie. Zo ging hij een keer speciaal naar Bretagne om in of bij het plaatsje Concarneau de locatie van een schilderij te vinden. Mollema: ,,Ik ben toen in een lokaal restaurant met een foto van het werk langs alle tafeltjes gegaan om te vragen of iemand de plek herkende.” Ik dacht het gevonden te hebben, maar dat klopte niet. Later heeft een vriend van me de juiste locatie weten te vinden. Het bleek Camaret-sur-Mer te zijn.’’ Behalve de speurtocht naar de locaties is Mollema vaak in musea te vinden. In het verleden maakte hij met vrienden, met dank aan zijn echtgenote die hem die vrijheid gunde, mooie reizen, bijvoorbeeld in de voetsporen van van Gogh of naar de tuinen van Monet. Er gaat bijna geen avond voorbij of Mollema spendeert een uurtje of wat op veilingsites. ,,Maar ik ben al lang niet meer alleen op werk van Viegen gefocust, hoor. Ik zoek het in een brede kring om Viegers heen’’, zegt hij.
Toen Herman van Ree indertijd het idee opvatte om het Noord-Veluws Museum op te richten kwam Mollema al vrij snel in beeld als verzamelaar en kenner van de Veluwse schilders. De openingstentoonstelling in 2014 werd geheel gewijd aan Ben Viegers. Voor die gelegenheid schreef Williëtte Wolters Groeneveld het boek ‘Door de ogen van Ben Viegers’ . Viegers kenner Mollema werkte mee aan de samenstelling van dit boek. ,,Ik vind het een voorrecht en een geschenk uit de hemel dat dit museum van de grond is gekomen’’, stelt Mollema. En nu, zeven jaar later staat er een nieuwe Viegers tentoonstelling op stapel. In 2022 is het 75 jaar geleden dat Viegers is overleden en dat is reden voor een nieuwe tentoonstelling in het Noord-Veluws Museum. Mollema: ,,Ik ben voorzitter van de Stichting Collectie van het museum. Samen met directeur Erik Stotijn en conservator Margot Jongedijk stellen we de tentoonstellingsagenda vast.
In september 2022 gaat Viegers dus op herhaling. We hebben ondertussen veel meer ervaring dan in 2014. We kunnen van Viegers een mooie collectie tonen en doen dit in samenwerking met het Museum Swaensteyn in Voorburg. Viegers kwam tenslotte uit de Den Haag en heeft veel in en rond Den Haag gewerkt. Er komen enkele prachtige, eerder getoonde werken te hangen en zo veel mogelijk werk wat nog niet eerder geëxposeerd is. Daar zullen de mensen van opkijken. Al die kleuren, ik word er blij van en ik hoop dat dat ook geldt voor de bezoekers van de tentoonstelling.’’
